Waar moet ik op letten bij de aanschaf van een fietsstuur?

Ruben Wattel | 16 juni 2024

Je fietsstuur. Een van de drie contactpunten op de fiets die jouw persoonlijke voorkeuren te hebben: je zadel, schoenen en het stuur. In deze blog leg ik je uit waar je op kunt letten als je een nieuw stuur aanschaft voor de racefiets, gravelbike of mountainbike.

Stuur voor racefiets of gravelbike

Sturen voor racefietsen en gravelbikes lijken in veel opzichten op elkaar, daarom behandel ik ze hier allebei tegelijk. Een gravelbikestuur onderscheid zich vooral in de hoeveelheid ‘flare’, daarover later meer.

Materiaal van het stuur

Het eerste waar je over na kunt denken is het materiaal van het stuur. Een aluminium stuur is stevig, bestand tegen een stootje en over het algemeen goed te betalen. Een carbon stuur is vaak lichter van gewicht, kan wat extra comfort bieden en in aerodynamische vormen worden gemaakt. Carbon sturen zijn echter wel wat duurder en kunnen sneller breken bij een valpartij. Daarnaast is het goed om in de gaten te houden hoe stevig je de stuurpen en shifters vastzet op een carbon stuur. Als je die te strak zet, kan het stuur breken. Een momentsleutel is daarom aan te raden. Ga je voor racestuur van carbon of aluminium? De keuze is aan jou. Voor de gravelbike check je hier de carbon sturen en hier de aluminium sturen.

Afmetingen van het stuur

Misschien wel het belangrijkste aandachtspunt bij de aankoop van een stuur is de maat. Voor een comfortabele houding op de fiets moet het stuur ongeveer even breed zijn als je schouders. Wil je vooral een aerodynamische houding? Dan kun je ook voor een smaller stuur gaan. Een nadeel daarvan kan zijn dat je longen dan teveel in elkaar duwen waardoor je geen optimale zuurstof opname hebt. Een te breed stuur maakt dat sturen log en traag aanvoelt, maar zorgt wel voor veel stabiliteit. De meest voorkomende sturen zijn 38, 40, 42, 44 of 46 centimeter breed. Afhankelijk van jouw schouderbreedte kun je het stuur hierop aan te passen.

Tip

De stuurbreedtes worden op twee manieren berekend door de stuur fabrikanten. De een meet van het midden naar het midden van de onderste buis, de ander van de buitenkant naar de buitenkant. Het verschil tussen deze meetmethodes is 2cm. Dus 42cm aan de buitenkanten gemeten is 40cm midden/midden.

Drop, reach en flare

Een veel voorkomend model is het compact stuur. Als je in de beugels hangt zit je iets hoger door de kortere stuurbocht. Dit geeft meer ontlasting voor je handen. De drukpunten zijn minder groot waardoor je minder snel last krijgt van van tintelende handen. Voor fietsers met wat kortere armen kan een compact stuur uitkomst bieden. Door de wat mindere reikwijdte is het onderin mijn beugels rijden lastiger. Afgezien van de breedte zijn drie bepalende maten de reach, drop en flare.


Reach

Dit is de afstand van de bovenkant van het stuur (horizontale buis) tot aan het verste deel van de stuurbocht (waar het stuur verticaal is). De reach van het stuur bepaalt hoe ver je moet uitrekken wanneer je in de beugels zit. Bij een grote reach kom je daardoor ook wat dieper en dus aerodynamischer te zitten. Dit brengt echter wel extra druk op je rug.

Drop

Dit is de afstand vanaf dezelfde bovenkant van het stuur (horizontale buis) tot de onderkant van het stuur. Hoe groter dit getal, hoe lager het stuur dus wordt en hoe ruimer de stuurbocht wordt. Dat is handig als je grote handen hebt, maar zorgt er ook voor dat je in een diepere houding komt te zitten als je in de beugels zit.

Flare

De flare van het stuur geeft aan hoe ver het stuur naar buiten wegdraait. Een stuur kan bovenop bijvoorbeeld 40cm breed zijn, maar in de beugels 46cm. Dat zorgt voor extra stabiliteit en zie je daarvoor voornamelijk op gravelfietsen. De meeste racesturen hebben geen flare en zijn bovenop even breed als in de beugels.

Rise

De meeste racesturen en gravelsturen hebben het niet, maar sommige sturen hebben ook rise. Net na waar de stuurpen vastklemt op het stuur, lopen de buizen omhoog waardoor je wat rechterop op de fiets komt te zitten, zoals bij bovenstaand Specialized Hoever Expert racestuur.


Stuur voor de Mountainbike

Als je een nieuw stuur voor je mountainbike gaat aanschaffen, let je op net wat andere dingen dan een stuur voor je racefiets of gravelbike. De breedte van een mountainbike stuur werkt anders dan die van een gravel- of racestuur bijvoorbeeld. Een mountainbikestuur heeft een bepaalde breedte, maar is in veel gevallen in te korten door er aan beide een stukje af te zagen. Op veel sturen staan zelfs maatstreepjes, zodat je geen meetlint meer hoeft te pakken. Het afzagen doe je vervolgens met een zaag en zaaggeleider of bij een aluminium-stuur eventueel met een pijpensnijder.

Backsweep en upsweep

Bij een mountainbikestuur staan vaak de maataanduidingen backsweep en/of upsweep. De backsweep van een stuur geeft aan hoeveel graden het stuur naar achter (naar jou toe) draait. De upsweep bepaalt hoe ver het stuur naar boven komt.


Rise

De rise van een mountainbikestuur geeft het verschil in hoogte aan tussen de klem en de handvatten. Hoe hoger de rise, hoe rechter je op je fiets komt te zitten. Wil je juist een meer agressieve houding op de fiets? Dan kies voor een stuur met weinig rise.


Klemdiameter

Een mountainbikestuur heeft eigenlijk altijd dezelfde diameter aan de uiteinden: 22mm. Je handvatten zijn daardoor universeel. De diameter van het gedeelte waar je stuurpen het stuur vast klemt kan wél verschillen. In de meeste gevallen wordt de standaardmaat 31,8mm gebruikt. Op een heel aantal fietsen zie je echter ook een diameter van 35mm langskomen. Check dit dus even voordat je een nieuw stuur (of nieuwe stuurpen) aanschaft.


Lees verder