Komoot fietsroutes maken | FuturumMag.22

Hoe vind je een mooie fietsroute met Komoot? Expert Erwin Sikkens legt het uit. Met Komoot maak je zelf de mooiste routes. Ga voor het onbekende!

Tekst Rik Booltink

Wie tegenwoordig een fietsroute uitstippelt, kan niet meer om Komoot heen. Het is dé routebouw-app, of je nu met een racefiets, gravelbike of mountainbike op pad gaat. “Stel, je wil ergens heen, maar kent de omgeving niet: Komoot vertelt je precies hoe de wegen en paden erbij liggen. En ook: mag ik er fietsen? Zeker voor mensen die van origine wat minder avontuurlijk zijn ingesteld, kan de tool heel waardevol zijn. De highlights, door gebruikers zelf aangemaakt, zou ik haast VVV-achtig willen noemen.” Aan het woord is Erwin Sikkens, fietsavonturier en bovenal Komoot-expert. Met behulp van de app bouwde hij in 2021 de befaamde Green Divide, een driehonderd kilometer lange onverharde bos- en natuurroute over de complete lengtes van de Utrechtse Heuvelrug en Veluwe. Vanuit heel Europa is er sindsdien interesse voor. Sikkens lanceerde later de Brown Divide, de variant van diezelfde fietsroute, maar dan zonder de delen van Kroondomein Het Loo die tussen september en december afgesloten zijn.

Zelf een fietsroute met Komoot bouwen is allesbehalve ‘rocket science’, verzekert Sikkens. Het begint bij het kiezen van een mooie bestemming. “Veel mensen hebben de neiging om dicht bij huis te blijven, om voor het bekende te gaan. Kijk breder, durf out of the box te denken. De Veluwe is prachtig en Limburg kan ook iedereen inkoppen. Maar de Ardennen? Dat is al iets exotischer, je kunt er mooi wielrennen en gravelen. Er zijn ook goed bereikbare plekken die niet meteen top of mind zijn. Wat dacht je van het Ruhrgebied? Vanaf de snelweg vrij dramatisch, maar verder weg daarvan groener dan je zou denken. Ja, écht groen. Je hebt er bulten, zogeheten Halden, gemaakt van afval uit de vroegere mijnbouw. Ze zijn tot 180 meter hoog en tegenwoordig onderdeel van prachtige landschapsparken.”

De fietsroute bouw je in de tool, die zowel per app als op desktop beschikbaar is. Via de computer zijn er net iets meer mogelijkheden en gaat het een fractie gemakkelijker, maar ook in de app kan veel. Je doorloopt ‘een stappenplannetje’, zegt Sikkens. Allereerst kies je voor het type fiets. Selecteer je bijvoorbeeld de gravelbike, dan biedt de planner een andere route dan wanneer je de racefiets aanvinkt. Ook de getoonde highlights zijn dan anders, daarover hierna meer. Je deelt ook je conditieniveau: ongetraind, gemiddeld, goed in vorm, atletisch of pro. Wat je kiest, heeft slechts invloed op de geschatte tijd die je onderweg bent.

Belangrijker is de keuze tussen ‘alleen heen’ of ‘heen en terug’. Bij laatstgenoemde stippelt Komoot een rondje voor je uit. Daarmee is het ook gemakkelijker om in een later stadium aanpassingen te maken. Andere fietsers met je wie je de fietsroute deelt, kunnen bovendien eenvoudiger een ander, eigen startpunt op de route kiezen. De route bouw je door punten (waypoints) aan elkaar te knopen. “Het algoritme van Komoot bepaalt zelf de optimale route tussen de waypoints, passend bij jouw fietstype. Het is niet alleen maar een kwestie van wat punten bij elkaar klikken, want daarmee krijg je wel een fietsroute, maar geen aantrekkelijke. Wat mij veel zegt, zijn de highlights, herkenbaar aan de rode punten op de kaart. Het zijn plekken die volgens andere Komoot-gebruikers de moeite waard zijn om aan te doen. Je kunt erop klikken voor meer informatie en foto’s. Gebruikers vertellen je wat er zoal te zien is en wat je kunt verwachten. Vind je de foto’s van die ene gravelstrook fantastisch, dan voeg je die als waypoint toe.”

Trail view

Er zijn meer hulpmiddelen om tot een mooie fietsroute te komen. Wanneer je met je muis op je desktop over de route gaat, dan lichten witte bollen op. Je klikt erop en hebt – in het geval van verharde wegen – de mogelijkheid om met Google Streetview alvast een kijkje te nemen. “Ben je mountainbiker of gravelbiker, dan wil je ook zien hoe de offroad-stukken erbij liggen. Wat voor ondergrond heb je daar? Zijn ze geschikt voor elk seizoen? Daarvoor is Trail View geschikt, een vrij nieuwe functie van Komoot.”
Je activeert Trail View door linksonder op ‘kaarten’ te drukken. In je kaart- en routeoverzicht verschijnen groene bolletjes, met daarachter foto’s van gebruikers die nauwkeurig ingetekend zijn aan de hand van GPS-coördinaten. Beweeg je er met je cursor overheen, dan verschijnt een kleine foto. Klik je erop, dan vergroot die en ontdek je gedurende welk type sport de foto is gemaakt. Dat zegt iets over de geschiktheid. Soms ontdek je op basis van foto’s dat een trail verre van toegankelijk is voor de gravelbike, bijvoorbeeld omdat het pad is dichtgegroeid.
Ook racefietsers hebben lol van Trail View. Als je ziet dat er een smal, verhard pad van amper een meter breed ligt, dan is dat misschien niet de ideale plek voor een tocht op een aangename voorjaarsdag. De Trail View-foto’s zijn een momentopname, de situatie kan per seizoen verschillen.

Het community-gevoel is sterk aanwezig in Komoot, maar je hoeft niet alleen af te gaan op de foto’s en ervaringen van medefietsers. Komoot voorziet in diverse kaarten. “Dikke vette tip: rechtsboven zie je drie stippen. Klik daarop voor uitleg van de legenda. Je ziet zo wat het verschil is tussen bijvoorbeeld een ruiterpad, veldweg, fietspad en single trail. Laat als gravelbiker de zwarte lijnen sowieso uit je fietsroute, want dit zijn vaak natuurlijke single tracks voor mountainbikers of geitenpaadjes voor wandelaars. Twijfel je over een bepaalde plek, dubbelcheck dan bij Google Streetview, highlights en Trail View.”
Wil je nog meer houvast, dan kun je kaarten met elkaar combineren. “Gebruik verschillende kaartlagen, een nog grotere supertip. Switch bijvoorbeeld naar de satellietweergave. Heb je behoefte aan meer offroad secties, dan pluk je de beboste gebieden er met de satellietkaart gemakkelijker tussenuit. In de Premium-versie van Komoot zijn trouwens ook wandel-, fiets- en mountainbikekaarten beschikbaar, die bieden ter inspiratie de standaard fietsroutes. Misschien ontdek je op de mountainbikekaart een flowy trail die niet al te technisch is en prima begaanbaar is met de gravelbike. Opnieuw geldt: de foto’s en ervaringen van andere gebruikers geven je extra steun.”

Plan je een route in bergachtig gebied, dan kun je in de desktopversie de 3D-weergave inschakelen. Die functie is er sinds vorig jaar. Op die manier zie je bij een fietsroute in bijvoorbeeld de Dolomieten of Franse Alpen heel goed of je ergens in het dal, of halverwege de bergen plant. Je krijgt al een veel beter beeld van het landschap dat je om je heen kunt verwachten, de eerste fietsprikkels komen op.

Praktisch is de zoekfunctie waarmee je points of interest afstruint. “Ga je naar het Sauerland en zoek je een geschikte parkeerplaats voor je auto, dan vind je die op deze manier. Ook kun je de route langs een fietsenmaker leiden. Fiets je meerdere dagen en rijd je etappes, dan is het heel simpel om geboekte accommodaties op te nemen. Of ga langs een kampeerplekje. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is wel te integreren in je fietsroute.”

Sikkens weet dat genoeg gebruikers ‘weleens klooien’ bij het verbinden van waypoints. “Dan slepen en klikken ze om een highlight toe te voegen of een extra lusje te maken, maar verspringt de fietsroute ongewenst. Nou, dat komt doordat Komoot de kortste, meest logische verbinding zoekt met je laatste waypoint, toegespitst op jouw discipline. Wil je het verspringen voorkomen, dan prik je meer ankerpunten voor minder tussenliggende ruimte. Dat helpt ook als je waypoints verwijdert. In het menu-overzicht links kun je meerdere waypoints in één keer verwijderen.”

Komoot werkt op basis van OpenStreetMap. In de praktijk blijkt soms dat niet alle begaanbare routes daarin zijn aangemaakt. Het gevolg is dat Komoot je niet over een pad stuurt dat jij toch graag wilt nemen. “Je kunt dit heel gemakkelijk ondervangen: zet een ankerpunt zo dicht mogelijk bij het begin van het desbetreffende punt. Klik op dat punt en vink ‘wegen volgen’ uit. Daarmee overrule je Komoot, de planner trekt een rechte stippellijn naar het volgende waypoint. Op je fietsnavigatie wordt de afslag netjes aangegeven.”

In je dashboard zie je onder meer welke wegtypes – single track, weg, fietspad, straat, provinciale weg – en ondergronden – onverhard, verhard gravel, kasseien, asfalt – in de fietsroute-in-aanbouw zijn opgenomen. Ook staan er opmerkingen vermeld, bijvoorbeeld als de route een segment bevat dat verboden of tijdelijk afgesloten is. Het lastige van dat laatste is, zegt Sikkens: “Tijdelijke afsluitingen zijn niet gespecificeerd in Komoot, ze kunnen bijvoorbeeld seizoensgebonden zijn vanwege het broed- of jachtseizoen.” Is je route volledig naar wens, dan sla je hem op. Het routebestand upload je naar je fietsnavigatie. Je kunt ook je smartphone als navigatie gebruiken in combinatie met de Komoot-app. Met bijvoorbeeld een houder van SP Connect bevestig je de smartphone op het stuur.

De app kan onderweg van pas komen wanneer je aanpassingen wilt maken. “Heb je een route van dik honderd kilometer gemaakt en begint het te regenen, dan snijd je hem af. Met behulp van highlights in de buurt zorg je ervoor dat het alternatief nog steeds aantrekkelijk is. Je synchroniseert de ingekorte route snel met je fietsnavigatie. Een tip: maak een kopie van de route en bewerk die, zodat je de originele route nogmaals kunt rijden.”

Fietsvakantie

Gebruik je Komoot voor fietsvakanties of meerdaagse tochten, kijk dan in de Premium-versie naar de mogelijkheden voor persoonlijke collecties. Dit is een soort bundeling van routes die bij elkaar horen. Sikkens heeft bijvoorbeeld collecties van de Green Divide, persoonlijke hoogtepunten en een bikepackingtrip naar Parijs. Ook heeft hij een afgeschermde collectie waarin hij route-ideeën stopt. “Ik vind het mooi om m’n eigen avonturen te verzamelen. Maar ik verzamel ook graag ritten en routes van anderen voor in de toekomst”, zegt Sikkens. “Er zijn veel andere gebruikers die in de loop der tijd mooie bestemmingen hebben gekozen en fantastische routes hebben gebouwd. Waarom zou je het wiel opnieuw uitvinden? Je kunt een kopie van de route naar je dashboard halen. Als je hem niet exact wilt rijden, dan pas je hem naar eigen inzicht aan. Bijvoorbeeld omdat je hem langs jouw geboekte pension wil leiden. Nog zo’n tip: neus in je vrije tijd rond in Komoot. Ben je enthousiast over bepaalde highlights, sla die dan op. Later bouw je er een route omheen.”

Sikkens is ervan overtuigd: in iedereen schuilt een goede routebouwer. “Er is niet echt een gouden standaard of één super truc waarmee je de perfecte route bouwt. Het is eerder een kwestie van proberen en lekker bezig zijn. Ik zou zeggen: durf eens een route te maken. Vind je het spannend om het op die ene vreemde plek te doen, begin dan in de achtertuin, de bestemming die je kent, en kies voor paden die voor jou nog onbekend zijn.”
Komoot kent voor Sikkens weinig geheimen meer, hij is zelfs een vraagbaak voor veel nieuwe gebruikers. Geheimen zijn er nog wel als het gaat om bestemmingen en routes. Zijn absolute bucket-list-tocht is een gravelrit vanuit woonplaats Arnhem naar Rome. “In 2015 ben ik al eens naar Rome gefietst. Net als velen kende ik de weg niet, dus kocht ik in een boekenwinkel een routeboek van Paul Benjaminse, van Komoot wist ik nog niks. Echt, het is een prachtig, compleet boek, maar het voorkwam niet dat ik discussies kreeg met m’n maatje Marc. ‘We moeten hier rechtsaf!’ Hij: ‘Nee, eerst nog een rotonde.’ Ik: ‘Die hebben we toch al gehad?’ De route was bovendien verhard. Ik zou graag sportieve wraak nemen op die allereerste bikepackingervaring met een graveltocht naar Rome. Dat lijkt me zo’n mooi ‘nu-is-de-cirkel-rond-dingetje’. In de Elzas rijd je dan hoger op de bult langs de wijngaarden in plaats van onder over de asfaltweg. Fantastisch toch?”