Oog voor duurzaamheid

De monturen van PPEEQQ-brillen zijn gemaakt van castorbonen, een hernieuwde grondstof. Een trip naar de landbouwakkers in India, waar castorboeren aan de basis van de fietsbrillen werken.

Shop de producten uit dit artikel.

PPEEQQ kiest bewust voor castor als basismateriaal voor de brilmonturen. Het duurzaamheidsaspect is het voornaamste argument. Dankzij de toepassing van castor zijn op aardolie gebaseerde kunststoffen niet of nauwelijks nodig voor de brillen van PPEEQQ. En ook de teelt pleit in het voordeel van de plant. Castor concurreert niet met voedselgewassen, omdat het geteeld kan worden op halfdroge grond in India die ongeschikt is voor de verbouw van bijvoorbeeld maïs en rijst.

Economische waarde

Eén van de castorboeren is Patel Somabhai Mafatlal (51). Als kind groeide hij zo ongeveer tussen de gewassen op en al zijn hele leven verdient hij de kost als gepassioneerd landbouwer. Mafatlal vertegenwoordigt de zoveelste generatie op zijn boerderij, samen met een handjevol familieleden. Het bedrijf is gevestigd in een dorpje, Sunok. Dat ligt in het Mehsana-district in de staat Gujarat, in het westen van India. De boerderij heeft zo’n zeven hectare aan landbouwgrond, waarvan een kwart eigendom is van de familie; de rest wordt geleased. Op ruim 40 procent van de grond verbouwt Mafatlal castorplanten, die economisch gezien van grote waarde zijn voor de regiostaat. Het zijn de castorbonen uit deze contreien die uiteindelijk verwerkt worden in de brillen van PPEEQQ. “Dag in dag uit zijn we bezig om een zo hoog mogelijke kwaliteit van castorbonen na te streven”, benadrukt Mafatlal.

“Castor concurreert niet met voedselgewassen”

Kleinere ecologische voetafdruk

Dat Mafatlals keuze op castorplanten is gevallen, is niet vreemd. Castor is een droogte- en ziekteresistent gewas dat prima gedijt onder de warme, tropische omstandigheden en op de droge, zanderige grond in India. Zo’n 80 procent van het wereldwijde landbouwareaal waarop castorplanten worden verbouwd, ligt in India. Castor is voor de industrie interessant vanwege zijn olie. Die wordt gewonnen uit de bonen van de plant. Bedrijven maken er van alles van, denk aan lotions en haarproducten vanwege de goede hydraterende eigenschappen. De castorolie dient daarnaast als basis in biobased plastics. Ook vervangt castor de plastics uit aardolie, waardoor de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen sterk vermindert en de ecologische voetafdruk aanzienlijk kleiner is. Het is mede daarom dat PPEEQQ voor castorolie kiest.

Uitdagingen

“Zo’n 80 procent van alle castorolie ter wereld wordt in India geproduceerd”, zegt Mafatlal vol trots. Dat klinkt gemakkelijker dan het is, want ondanks de doorgaans goede omstandigheden loeren er tal van uitdagingen en bedreigingen voor de boeren in India. Zo hebben lang niet alle boeren toegang tot kwaliteitszaden, de juiste meststoffen en gewasbescherming. Evenmin is er op ieder ogenblik beschikking over voldoende irrigatiefaciliteiten. Soms ontbreekt het gewoonweg aan kennis om de landbouwgrond en boerderij op een juiste, toekomstbestendige manier te managen.

Aan de financiële kant zijn er af en toe uitdagingen. Net als bij andere gewassen kunnen de wereldprijzen voor castorolie schommelen, waardoor het moeilijk is om degelijke begrotingen te maken en een planning voor de nabije toekomst uit te werken. Castor kan enkele jaren worden opgeslagen en de boer heeft altijd de keuze om het gewas direct na de oogst te verkopen of het op te slaan en pas later te verkopen, als de prijs hoger is of als hij geld nodig heeft. De meeste boeren zijn slim en mikken op meer gewassen dan enkel castor. Ze zijn zo beter in staat om zelfvoorzienend te zijn op voedselgebied.

“In ons geval brengt de teelt van castor verschillende uitdagingen met zich mee”, zegt Mafatlal. Castor is een eenjarig gewas met een vrij lange groeiperiode. In de afgelopen jaren is het aantal ziektegevallen toegenomen en is de regenval onvoorspelbaar geworden, wat natuurlijk van invloed is op de landbouwproductie in het algemeen. Soms is er ook een tekort aan kwaliteitszaden.”

Pragati-programma

Geluk voor Mafatlal: zijn boerderij is onderdeel van het zogeheten Pragati-programma van onder meer ontwikkelingsorganisatie Solidaridad. Dat stimuleert duurzame productie van castorgewassen. Het programma richt zich met name op goede landbouwmethodes voor betere opbrengsten, efficiënt gebruik van waterbronnen en behoud van de bodemvruchtbaarheid en goed afvalbeheer. Ook een belangrijk aspect: betere sociale omstandigheden op en rond de boerderijen.

Foto credits: Arkema

“Dankzij het Pragati-programma hebben we geleerd over de nieuwste technieken en verbeterde landbouwmethodes. Voorheen plantten we de castorplanten te dicht op elkaar, en daarmee waren we niet effectief. Nu begrijpen we beter hoe we de productiviteit met meer tussenruimte kunnen verhogen en tegelijkertijd de bodem, het water en de lucht kunnen beschermen. Het programma heeft ons geleerd hoe we de hoeveelheid olie kunnen vergroten en de teeltkosten kunnen verlagen.” De oogst van Mafatlals boerderij en andere landbouwbedrijven ligt dankzij Pragati gemiddeld 36 procent hoger dan bij boeren die geen onderdeel zijn van het programma. Ruim 7.200 bedrijven zijn inmiddels gecertificeerd.

“Castor gedijt goed onder warme, tropische omstandigheden”

Trots

Als we hem spreken, is Mafatlal bezig de bodem tussen de rijen planten te bewerken. Die zogeheten inter-cultivatie verbetert de groeiomstandigheden dankzij betere beluchting en de ontwikkeling van het wortelstelsel. “Deze kennis hebben we gaandeweg opgedaan. Het doel voor de toekomst is om te blijven verbeteren, zodat we nog efficiënter en duurzamer te werk kunnen gaan.”

Mafatlal beseft dat hij onderdeel is van een totale keten, een groter geheel. “In eerste instantie lag de focus vooral op snelle productie. Door de gesprekken met Solidaridad zijn we ons veel bewuster geworden van het belang van een duurzame werkwijze en van de betekenis van ons werk voor de industrie en daarmee zelfs de hele wereld. Het maakt me trots als ik zie dat onze castorolie voor bijvoorbeeld een smeermiddel of bril wordt gebruikt. Het product wordt daarmee net iets beter en draagt bij aan een betere wereld.”

Één bril voor alle situaties en weersomstandigheden. Met topkwaliteit en duurzaamheid als uitgangspunt heeft PPEEQQ fietsbrillen ontwikkeld die het zicht niet alleen behouden, maar zelfs verbeteren. En dat voor een eerlijke prijs.